บทที่4 ธรณีประวัติ

โลก ดาราศาสตร์ และอวกาศ

บทที่4 ธรณีประวัติ

○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○

ข้อมูลทางธรณีวิทยาที่สามารถอธิบายความเป็นมาของพื้นที่ในอดีต ได้แก่

1.อายุหินทางธรณีวิทยา

แบ่งได้ 2 แบบ

     1.1อายุเปรียบเทียบ (relative  age)  ใช้หาอายุหินและกลุ่มหินนำมาเปรียบเทียบเพื่อหาอายุกัน

     1.2อายุสัมบูรณ์ (absolute  age)  เป็นอายุของหิน แร่ และซากดึกดำบรรพ์ ที่สามารถบอกจำนวนปีที่ค่อนข้างแน่นอน ซึ่งทำได้โดยการวิเคราะห์หาปริมาณไอโซโทป วิธีคำนวณจากครึ่งชีวิต ธาตุกัมมันตรังสีที่นิยมนำมาหาอายุสัมบูรณ์ ได้แก่ รูบิเดียม-87(หาอายุหินที่มีอายุประมาณ100ล้านปี) ธาตุคาร์บอน-14(มักใช้หาซากที่อายุน้อยกว่า70000ปี)  ธาตุโพแทสเซี่ยม-40 ธาตุเรเดียม-226  และธาตุยูเรเนียม-238 เป็นต้น 

2.ซากดึกดำบรรพ์หรือฟอสซิล (Fossil)

- ซากดึกดำบรรพ์เป็นซากพืชซากสัตว์ที่ตายทับถมอยู่ในชั้นหินตะกอนเเล้วเปลี่ยนเป็นหิน

- ซากดึกดำบรรพ์บางชนิดปรากฎให้เห็นเป็นช่วงชันสั้นๆ ดังนั้นสามารถใช้บอกอายุของหินที่มีซากนั่นอยู่ได้ ซากดึกดำบรรพ์ประเภทนี้เรียกว่า ซากดึกดำบรรพ์ดัชนี
- ซากดึกดำบรรพ์ดัชนี คือ ซากดึกดำบรรพ์ที่บอกช่วงอายุได้เเน่นอน เเละปรากฎให้เห็นเพียงช่วงอายุหนึ่งเเล้วก็สูญพันธ์ นักธรณีวิทยาจะนิยมใช้วิธีนี้หาอายุของหินตะกอน เช่น ไทรโลไบต์ แกรปโตไลต์ และฟิวซูลินิด ประเทศไทยพบซากดึกดำบรรพ์ดัชนี ไทรโลไบต์ บริเวณเกาะตะรุเตา แกรปโตไลต์ อำเภอฝาง เชียงใหม่ และการพบฟิวซูลินิดทรงรีหรือคตข้าวสารในหินปูน จ.สระบุรีและลพบุรี

ไทรโลไบต์ที่ได้รับการเก็บรักษาไว้อย่างดีเยี่ยมจาก เบอร์เกสส์ เชล หนวดและขามีสภาพที่เป็นคราบฟิล์มของคาร์บอน

รูปลักษณ์สัณฐานของแกรฟโตไลต์จาก Encyclopædia Britannica.

ฟิวซูลินิด หรือ ฟอแรมมินิเฟอราขนาดใหญ่ 

•ซากดึกดำบรรพ์ในประเทศไทย

- มีการค้นพบซากไดโนเสาร์ บริเวณ อ.ฝาง จ.ขอนเเก่น เป็นไดโนเสาร์กินพืช บริเวณภูกุ้มข้าว อ.สหัสขันธ์ จ.กาฬสินธุ์

- ซากดังกล่าวจะพบในหินทราย หินทรายเเป้งซึงเป็นหินชนิดหนึ่งในหินตะกอน

- ซากดึกดำบรรพ์พืชที่พบในประเทศไทย ได้เเก่ ใบไม้ ละองเรณู สปอร์ สาหร่ายทะเล เเละไม้กลายเป็นหิน

- ความเปลี่ยนเเปลงของชนิดซากดึกดำบรรพ์สามารนำมาจัดอายุทางธรณีวิทยา เรียกว่า ธรณีกาล

นักธรณีวิทยาแบ่งช่วงเวลาของโลก นับตั้งแต่อุบัติขึ้นมาจนถึงปัจจุบัน โดยใช้มาตราธรณีกาล (Geological time scale)  ซึ่งพิจารณาจากชนิดของซากสิ่งมีชีวิตดึกดำบรรพ์ (Fossil) ซึ่งฝังตัวอยู่ในชั้นหิน โดยจำแนกคาบเวลาออกเป็น บรมยุค มหายุค ยุค สมัย ซึ่งแบ่งย่อยเป็น 11 ยุค  โดยพิจารณาจากประเภทของฟอสซิลซึ่งแตกต่างกันอย่างชัดเจน  ดังนี้

บรมยุค  (Aeon)	มหายุค (Era)	ยุค (Period)		เวลา (ล้านปีก่อน)	เหตุการณ์
อาร์คีโอโซอิก	- -	พรีแคมเบรียน		4,600	กำเนิดโลก
โพรเทอโรโซอิก				2,500	พืชและสัตว์ชั้นต่ำ กำเนิดออกซิเจน
ฟาเนอโรโซอิก -	พาลีโอ โซอิก	แคมเบรียน		545	สัตว์ไม่มีกระดูกสันหลังอยู่ในทะเล
		ออร์โดวิเชียน		490	หอยและปู ปลาไม่มีขากรรไกร
		ไซลูเรียน		443	พืชบกใช้สปอร์ ปลามีขากรรไกร
		ดีโวเนียน		417	แมลง สัตว์ครึ่งบกครึ่งน้ำ พืชมีท่อ
		คาร์บอนิเฟอรัส		354	ป่าผืนใหญ่ เกิดสัตว์เลื้อยคลาน
		เพอร์เมียน		295	เฟิร์นและสน การสูญพันธุ์ครั้งใหญ่ที่สุด
	เมโสโซอิก	ไทรแอสสิก		248	สัตว์เลื้อยคลานเลี้ยงลูกด้วยนม
		จูแรสสิก		205	ไดโนเสาร์เฟื่องฟู นกพวกแรก
		เครเทเชียส		144	พืชดอก ไดโนเสาร์สูญพันธุ์ในปลายยุค
	เซโนโซอิก	เทอเชียรี	พาลีโอจีน	65	สัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมแพร่พันธุ์
			นีโอจีน	24	ลิงยืนสองขา โฮโมอีเรกตัส
		ควอเทอนารี	ไพลส์โตซีน	1.8	เสือเขี้ยวโค้ง ช้างแมมมอท และหมีถ้ำ
			โฮโลซีน	0.01	มนุษย์โฮโมเซเปียนส์

ซากดึกดำบรรพ์ที่ค้นพบเทียบกับมาตราธรณีกาล

3.การลำดับชั้นหิน
เนื่องจากชั้นหินเกิดจจากทับถมกันของตะกอน ดังนั้น หินตะกอนที่อยู่ด้านล่างจะเกิดก่อน เเละหินที่อายุน้อยกว่าจะซ้อนอยู่ด้านบนเป็นชั้นๆ ตามลำดับ
- การเคลื่อนที่ของแผ่นธรณีภาค แผ่นดินไหว หรรือภูเขาไฟระเบิด ทำให้ชั้นหินที่อยู่ในเเนวราบเกิดการเอียงเท
- โครงสร้างทางธรณีวิทยาในชั้นหิน เช่น รอยเลื่อน รอยคดโค้ง สามารถอธิบายประวัติความเป็นมาของพื้นที่นั้นได้

THE END